Rome

Dag 4 Woensdag 26 maart 2025

Op tijd ontbijten, weer 2 gekookte eitjes in mijn vestzak voor onderweg.

Met de metro en de metromare (trein) naar Ostia antica. Een archeologisch site van de stad Ostia.

Bij het overstap station is het even zoeken waar de treinen zijn. Nagevraagd. Ja dubbele oenen. In hetzelfde station dus.

We zijn ruim op tijd. En wat ons op het eindstation meteen opvalt is de vogels die fluiten.

Wat een rust.

Ostia is de vroegere havenstad van Rome. Aan de Tiber. Hier kwamen de vele schepen met ladingen uit het hele Romeinse rijk.

Dit behelste heel Europa, behalve Schotland, Delen van Noord Afrika, Egypte was de grootste leverancier van graan.

Marmer en ander gesteente uit alle delen van het Romeinse rijk. Enzovoort.

Rome was een marmeren stad. Alle paleizen, tempels en belangrijke gebouwen waren van buiten bekleed met marmer. Vaak wit marmer.

De stad moet hebben geschitterd als de zon erop viel.

Beelden van marmer. Beelden en andere marmeren delen waren waarheidsgetrouw beschilderd. Aangezien de verf op waterbasis was, is dit er in de loop van eeuwen afgespoeld.

Ook in het park is het rustig, wij zijn namelijk 1 van de eerste bezoekers. En er komen niet zoveel toeristen.

Lekker rustig, denken wij. Niet dus.

Want het is vandaag schoolreisjes dag voor heel veel scholen.

Leuke geschiedenisles, die niet alle kids interessant vinden. Zonder mobiel staan sommige pubers verveeld voor zich uit te staren.

We hebben een audio toer genomen en kunnen bij genummerde borden het nummer intoetsen om te horen wat deze ruïnes waren.

Sommige nummers zijn niet te vinden en 1 nummer staat op compleet de verkeerde plaats.

Daar heb ik een nieuw woord voor Italiaanse Efficiëntie. Het is het net niet.

We beginnen met de begraafplaats. Deze lag altijd buiten de stadsmuren.

De Romeinen werden gecremeerd en hun as in een urn gedaan. Vervolgens werden ze bijgezet in bovengrondse "graven"/kleine mausoleums. Hier hoorde ook familiegraven bij.

Met de opkomst van het Christendom veranderde dat. De Christenen werden begraven. Voor wie het zich kon veroorloven werden stenen/ marmeren "kisten" gemaakt. Ook hier te zien.

Op het deel waar de pakhuizen stonden, mochten geen huizen gebouwd worden.

Ook was er een brandweer, die met een pompsysteem water 30 m ver kon spuiten. Uiteraard ook emmers en amforen.

De brandweer was bedoeld voor de hele stad uiteraard, maar was vooral opgezet om de pakhuizen te beschermen.

Van sommige gebouwen zijn de vloer mozaïeken bewaard gebleven. Hier was ik heel benieuwd naar. Maar om deze te beschermen zijn ze afgedekt met doeken/zeilen. Wel zijn er foto's op de borden. Daar moet ik het dan maar mee doen.

Dat geldt ook voor het badhuis. Vloer mozaïeken bedekt.

De openbare badhuizen waren gratis voor de bewoners. En was ook de plaats om te socialiseren, zaken te doen enz.

Mannen en vrouwen baden gescheiden. De vrouwen in de ochtend en de mannen in de middag.

Men ging eerst in een koud bad, dan in een warm bad, tenslotte in een heet bad. Ook waren er stoombaden. En kon men zich laten masseren.

Er was ook een gymnasium, waar men kon sporten. Kortom die Romeinen waren zo gek nog niet.

Ostia had ook een klein theater, daar konden 4000 mensen in.

Op het moment dat wij er waren werd er hard aan gewerkt. Het werd oa met een hoge drukspuit schoongemaakt. En er werden reparaties uitgevoerd. Waarschijnlijk werd het theater klaar gemaakt voor de zomer. Want het is nog steeds in gebruik als theater.

De Romeinen hadden ook een appartementencomplex, met op de begane grond winkeltjes, waar de eigenaars dan boven woonden.

Er tegenover ligt een taverne, met buiten terras.

Uiteraard had de stad ook een centraal plein. Met aan 1 smalle kant een tempel en aan de andere kant waarschijnlijk een regerings/gemeente gebouw.

Een wasserij was er ook. Waar urine, vanwege de ammoniak, gebruikt werd. De mannen, Ja je leest het goed, de MANNEN stampten op het vuile goed in de urine baden. Daarna werd het verder gewassen en gedroogd.

Bij de wasserij stonden uiteraard meerdere amforen om de urine op te vangen, oftewel in te pissen. Ook aan de straatkant, bij tavernes en badhuizen werd de urine opgevangen.

Van dit hele pis verhaal moeten wij ondertussen ook nodig. Op naar het museum met de toiletten.

Deze zijn allemaal afgesloten. Bij navraag bij het restaurant krijgen we te horen dat deze niet werken. Een stukje verderop zijn ook toiletten.

Spieren en benen bij elkaar knijpen en lopen.

Het is ondertussen al tegen twaalven, tijd om iets te drinken. En we besluiten dat we het verder voor gezien houden.

Met trein en metro terug naar Termini station, waar we zelf samengestelde pokebowl gaan eten. Ik heerlijk met rauwe zalm en tonijn erin.

Smaakt heerlijk.

We gaan terug naar het hotel waar Joyce de schoenen kan wisselen voor haar teenslippers.

Ik kieper mijn drinkbeker leeg en wil op weg naar het station mijn beker vullen met vers bronwater. Door heel Rome staan fonteintjes waar je gratis het bronwater kunt tappen.

Geleerd van onze Colloseum gids. Daar uiteraard uitgeprobeerd en prima drinkwater.

Op een bepaald punt blijft Joyce stilstaan en loopt niet verder.

Is er iets aan de hand? Vraag ik. Ze geeft geen antwoord. Eindelijk valt bij mij het kwartje. Hier is de fontein met bronwater. Thanks Joyce.

Ik had nog een kerk die ik graag wilde zien. En Joyce zo lief, hobbelt gezellig mee.

Het is de Basilica van San Clemente uit de 12de eeuw.

Niet voor het interieur, maar omdat onder deze Basiliek de originele Basiliek van San Clemente uit de 4de eeuw ligt.

En onder deze kerk zit weer een tempel uit het einde van de 1ste eeuw.

Deze tempel onderging vele veranderingen tegen het einde van de 2de eeuw, om deze geschikt te maken als een Mithraeum door de leden van de cult van Mithras.

Ik wil aan de suppoost buiten vragen hoe we alle 3 de kerken kunnen zien. Hij is nog in gesprek met een oude man. Nou ja in gesprek.... De oude man praat, en praat, zelfs de suppoost kan er niet tussen komen.

Af en toe kijkt hij me aan, en ik heb een brede smile op mijn gezicht. Hij is ook te beleefd om het gesprek af te breken met de Oude Man.

Het duurt en het duurt, soms moet ik mijn hoofd omdraaien, omdat ik moeilijk mijn lachen in kan houden.

Eindelijk komt er een eind aan het gesprek. En de Oude Man doet een stapje terug. JAAAA..........

en begint vervolgens weer te praten.

Hij kijkt een keer naar mij en ik glimlach vriendelijk naar hem. In de hoop dat hij dan mij de gelegenheid geeft om met de suppoost te praten. Je vangt meer vliegen met honing dan met azijn, toch?

Nadat mijn haar tot op mijn billen is gegroeid, is de Oude Man eindelijk klaar met praten.

En kan de suppoost mij vertellen wat ik wil weten

Om alle 3 de kerken te kunnen zien moeten we kaartjes kopen. Het is al vol wordt ons gezegd. Maar een suppoost binnen vertelt ons dat er voor half 4 nog 4 plaatsen zijn. Het is iets van 15-10 minuten voor half 4. We moeten de kaartjes wel on line bestellen. Zo gezegd zo gedaan.

En we mogen afdalen naar de originele Baseliek.

Deze heeft fresco's aan de muren die al erg vervaagd zijn. Een eenvoudig altaar.

Een eenvoudige kerk na alle pracht en praal van latere tijden.

Tussen pilaren zijn muren gebouwd om de constructie van de nieuwe basiliek te ondersteunen.

We dalen verder af naar de tempel. Hier zien we geen opsmuk meer. Deze tempel is begraven geweest onder het zand.

Er is zelfs nog een trap naar beneden.

Hier is een oude Romeinse woning met stromend water van een bron.

Helaas mochten we hier nergens fotograferen.

Dan gaan we weer naar boven, naar de huidige Basiliek van San Clemente.

Er zijn prachtige elementen in het interieur.

Onder andere een halve koepel van mozaïek afbeeldingen, prachtige plafond ornamenten, mooie mozaïek vloer.

Ik heb iemand anders zien fotograferen. Voor de zekerheid loop ik nog naar de ingang van de kerk of er geen borden staan met niet fotograferen.

Niet dus.

Ik fotografeer een aantal mooie ornamenten. Uiteraard zonder flits.

Dan komt Joyce naar me toe en vertelt dat er hier ook niet gefotografeerd mag worden, staat in het foldertje.

Niet iedereen leest het foldertje en de suppoost stond erbij en zei niets. Dus zal het wel goed zijn lijkt mij.

Er is op dat moment een dienst bezig.

Veel van deze oude kerken zijn nog steeds actief in gebruik als kerk.

Niet zoals bij ons waar veel kerken een nieuwe bestemming hebben gekregen.

Oa. Kinderdagverblijf, supermarkt, kantoor, theater enz.

Ongelooflijk hoe diep het straatniveau heeft gelegen.

En zo is het op vele plaatsen in Rome. Gebouw op gebouw gebouwd.

De Christenen hebben op veel Romeinse gebouwen hun gebouwen gebouwd. Ook deden ze aan recycling. Alle materialen die ze zelf konden gebruiken werden uit en van de Romeinse gebouwen gesloopt. Marmer voor de versiering van hun kerken, paleizen, villa's.

IJzer en brons om wapens te maken.

Zelfs sommige Romeinse gebouwen kregen een andere functie.

Denk aan het Pantheon, nu een kerk.

Het Colloseum uitgeroepen tot Christelijk gebouw.

Genoeg geschiedenis lessen. Tijd voor een ijsje.

Door een vergissing uwerzijds, ontvangt u 2 bolletjes. Daar gaan we even voor zitten.

Ik kijk naar links in het straatje en aan het eind van de straat zie ik het Colloseum. Ben daar nog steeds van onder de indruk.

De Romeinen (inwoners van Rome) vallen deze monumenten waarschijnlijk niet meer op.

Ik heb mijn ijsje gehad, Joyce wil een lekker wijntje. We lopen richting het centrum in de hoop daar door kleine straatjes te kunnen dwalen. En een leuk terrasje te vinden.

We lopen veelal langs een grote weg. De kleine dwaalstraatjes met winkeltjes ed zijn in de toeristen buurten.

Maar we vinden een klein zijstraatje met terrasje. TOP!

Termini station ligt niet zo ver van hier, dus besluiten we om in die richting te lopen. En uit te kijken naar een geschikt restaurantje.

In een zijstraat zijn een aantal restaurants naast elkaar. De eerste paar zijn behoorlijk prijzig.

Dan vinden we er 1 binnen ons budget en ze hebben RISOTTO. Dat wil Joyce al deze dagen al proeven.

Ik kies voor konijn op Romeinse manier klaar gemaakt met witte wijn saus.

De risotto is te droog en smakeloos volgens Joyce.

Mijn eerste stukje konijn is droog en taai, krijg het amper doorgeslikt. Ander stukje proberen, dat is wel malser. De witte wijn saus is nergens te vinden.

Ik ben een alles eter, en vind het al gauw goed. Maar ook ik moet toegeven dat de risotto en konijn van Joyce vele malen lekkerder is.

Dat niet alleen, het eten is van slechte kwaliteit.

En zelfs IK laat een deel van mijn eten staan. Net zoals Joyce met haar risotto.

En Italiaans eten is zoooo lekker. Of kan zo lekker zijn.

De vis gisteren was goed. En mijn 2de Indiaas gerecht was goed. De poke bowl van vanmiddag was goed. 3 van de 6.

Morgen valt de uitslag. Spannend

Terug bij het hotel de ontbijt tijd invullen. En een taxi bestellen voor morgen naar het vliegveld.

Receptioniste belt om de reservering te bevestigen en noemt de prijs. Dat vinden we allebei te veel.

Terwijl Joyce de expres bus uitzoekt, check ik in voor onze vlucht morgen.

De expres bus gaat het niet worden. Bij het Termini station een taxi nemen gaat ook niet door. Toen we daar vanavond langs liepen stond er een Efteling rij bij de taxi standplaats.

Dat wil je niet als je op tijd naar het vliegveld moet.

Dus ik hobbel toch maar weer de trap af naar de receptie om de taxi te regelen.

We hebben al zoveel mogelijk ingepakt en klaar gelegd. Dat we met een gerust hart kunnen slapen.

Morgen hoeven we pas om 16:30 uur naar het vliegveld. Dus we kunnen nog het grootste deel van de dag door Rome dwalen.

Slaap lekker.

Oeps ik realiseer me nu iets. De receptioniste heeft niet terug gebeld om te verifiëren dat de taxi geregeld is.

Italiaanse efficiëntie. Het is het net niet.

Groetjes Gerrie